ประเทศไทยกำหนดให้ วันที่ 20 กันยายนของทุกปีเป็น “วันเยาวชนแห่งชาติ” ด้วยเล็งเห็นความสำคัญในการส่งเสริมและพัฒนาให้เยาวชนได้มีส่วนร่วมในการพัฒนาตนเอง สังคม และมีพื้นที่ในการทำกิจกรรมเชิงสร้างสรรค์ เพื่อพัฒนาประเทศต่อไป
วันนี้… แอดมินพามาดูตัวอย่างเยาวชนที่ร่วมกันทำกิจกรรมสร้างสรรค์ จากการตระหนักรู้เกี่ยวกับปัญหาขยะ ที่กลายเป็นวาระแห่งชาติและต้องเร่งแก้ไข ด้วยแนวคิดการใช้น้อย ใช้ซ้ำ นำกลับมาใช้ใหม่ (Reduce Reuse and Recycle) หรือ 3Rs ผ่านกิจกรรม “โรงเรียนปลอดขยะ” (Zero waste School) ตามนโยบายของสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน (สพฐ.)
ภาคเอกชนอย่าง CPF เป็นอีกหนึ่งองค์กรที่ตระหนักถึงปัญหานี้และสนับสนุนโรงเรียนหลายแห่งขับเคลื่อนนโยบายอย่างเป็นรูปธรรม โดยมีบุคลากรของบริษัท เป็นกำลังสำคัญในการฝึกอบรมการแยกขยะที่ถูกต้อง จัดให้มีถังขยะแยกประเภท นำขยะมาใช้ประโยชน์และเพิ่มมูลค่าให้กับขยะ
คุณพรจิต ทรวงทองหลาง ผู้อำนวยการ รร.บ้านลาดบัวขาว ต.ลาดบัวขาว อ.สีคิ้ว จ.นครราชสีมา บอกว่า การบูรณาการร่วมกันระหว่างโรงเรียน และ CPF เริ่มจากการที่บริษัทสนับสนุน “โครงการซีพีเอฟ อิ่ม สุข ปลูกอนาคต” เพื่อให้โรงเรียนมีแหล่งอาหารที่มั่นคง มีอาหารปลอดภัยจากฝีมือการปลูกและการเลี้ยงสัตว์ของนักเรียนเอง เป็นอาหารกลางวันที่ยั่งยืนให้กับทุกคน และกลายเป็นห้องเรียนอาชีพของเด็กๆ ที่พัฒนาสู่ต้นแบบแหล่งเรียนรู้ของชุมชนและบุคคลภายนอก ขณะเดียวกัน ทั้งสองฝ่ายเห็นปัญหาร่วมกันด้านการจัดการขยะที่ยังไม่มีระบบที่ดีพอ CPF จึงจัดอบรม จัดตั้งธนาคารขยะ มีบัญชีรายบุคคลและโครงการอิ่มสุขฯ สนับสนุนรางวัลในกิจกรรมขยะแลกไข่ไก่ และมอบก้อนเชื้อเห็ดเพื่อนำไปเพาะที่บ้าน การจับรางวัลเป็นประจำกระตุ้นให้นักเรียนมีส่วนร่วม ที่สำคัญคือการนำขยะมาพัฒนาเป็นนวัตกรรมและสร้างมูลค่าเพิ่ม โดยโรงเรียนผูกเรื่องนี้เข้ากับโครงงานอาชีพ วันนี้เด็กๆ ยังส่งต่อความรู้ไปถึงครอบครัว ทำให้ผู้ปกครองมีส่วนร่วมในการช่วยแยกขยะด้วย
ด้าน ด.ช พงศพัศ วงศ์ดี หรือน้องฟลุ๊ค นักเรียนชั้น ม.1 รร.บ้านลาดบัวขาว เล่าว่า โครงการนี้ช่วยสอนให้รู้จักนำขยะมาใช้ประโยชน์ ผมนำความรู้ที่ได้ไปบอกพ่อแม่เพื่อแยกขยะที่บ้าน ทุกวันจะสังเกตขยะข้างทางในเวลาที่ปั่นจักรยานไปโรงเรียน ก็จะเก็บเข้าธนาคารขยะ กิจกรรมนี้ทำให้ทุกคนช่วยกันทำให้โรงเรียนสะอาด ชุมชนเป็นระเบียบ ที่บ้านเรียบร้อยเพราะเราแยกขยะเป็น
ส่วน รร.ท่าจีนอุดมวิทยา ต.น้ำน้อย อ.หาดใหญ่ จ.สงขลา คุณปัณฑินา ชะตารัตน์ ผู้อำนวยการ บอกว่า เรื่องขยะเป็นศูนย์เป็นสิ่งที่ทำได้ เริ่มจากความรู้ความเข้าใจ และสร้างความตระหนักรู้ให้กับทุกคน โดยโรงเรียนจัดทำโครงการ “ลดขยะ ลดโรค ใส่ใจสิ่งแวดล้อม” ต่อเนื่องเป็นปีที่ 3 เริ่มต้นจากการแยกขยะก่อนทิ้ง ส่งเสริมการทำปุ๋ยจากใบไม้ ที่ CPF มาจัดอบรม ทำให้นักเรียนแยกขยะได้อย่างถูกต้องและมีปุ๋ยไว้ใช้เองในโรงเรียน ขอบคุณ CPF ที่เข้ามาสร้างประโยชน์ให้โรงเรียนและยังช่วยสนับสนุนเป้าหมายโรงเรียนปลอดขยะด้วย
ดญ.นภาพร นวลทุ่ม หรือ น้องน้ำหวาน อายุ 10 ปี นักเรียนชั้น ป.5 รร.ท่าจีนอุดมวิทยา เล่าว่า ได้นำความรู้ที่ได้รับจากโรงเรียนไปต่อยอดที่บ้าน โดยแยกถังขยะเป็นประเภท เช่น ขยะพลาสติก กระดาษ สามารถนำไปขายเป็นรายได้ ส่วนการทำปุ๋ยหมักจากใบไม้ก็นำไปใช้กับแปลงผักสวนครัว ช่วยลดรายจ่าย และได้ทานผักปลอดภัย
ขณะที่ รร.ชุมชนบ้านน้ำน้อย ต.น้ำน้อย อ.หาดใหญ่ จ.สงขลา CPF เน้นการสร้างจิตสำนึกการกำจัดขยะด้วยหลัก 3Rs โดยนำขยะบางส่วนมาประดิษฐ์ในวิชาการงานอาชีพ และรีไซเคิลเป็นขวดน้ำยาล้างจานเพื่อจำหน่ายให้กับผู้ปกครองผ่านสหกรณ์ ส่วนใบไม้นำไปหมักทำปุ๋ยอินทรีย์ไว้ใช้ในแปลงผักโครงการอิ่มสุขฯ และวางแผนจำหน่ายในอนาคต
ส่วน รร.บ้านใหม่สำโรง ต.ลาดบัวขาว อ.สีคิ้ว จ.นครราชสีมา ให้ความสำคัญกับการนำขยะมาสร้างมูลค่าเพิ่ม โดยบรรจุเข้าสาระงานประดิษฐ์ อาทิ ทำเป็นสื่อการเรียนการสอน ทำดอกไม้จากถุงพลาสติก นำขวดน้ำทำกระถางต้นไม้และใช้บรรจุน้ำยาล้างจานที่ผลิตเอง และยังมีโครงการ “ถังหมักรักษ์โลก” เศษอาหารจะสลายตัวเป็นดินใช้เพาะชำต้นไม้ การนำใบไม้มาหมักเป็นดินและปุ๋ยใส่ต้นไม้ และยังนำก้อนเชื้อเห็ดที่เสื่อมสภาพไปทำปุ๋ยหมักขายที่สหกรณ์โรงเรียน
ด้าน ศูนย์ปัญจวิทยาคาร ต.บางปิด อ.แหลมงอบ จ.ตราด ซึ่งได้รับคัดเลือกให้เป็น 1 ใน 4 ต้นแบบแหล่งเรียนรู้ของโครงการอิ่มสุขฯ ได้บูรณาการด้านการจัดการขยะร่วมกับ CPF จนเด็กๆ สามารถนำความรู้เรื่องการคัดแยกขยะไปทำเองที่บ้าน ขายและเกิดรายได้ ส่วนธนาคารขยะของโรงเรียนก็สร้างรายได้จากขยะที่นักเรียนนำมาฝาก พร้อมทั้งนำขยะบางส่วนเข้าชุมนุมหัตถกรรม นำไปรีไซเคิล และทำผลิตภัณฑ์ Upcycling สร้างมูลค่าเพิ่มได้เป็นอย่างดี เรื่องนี้
ด.ช.ศิลาพัฒน์ เวชกุล หรือน้องเนม อายุ 12 ปี นักเรียนชั้น ป.6 บอกว่า เมื่อได้เรียนรู้เรื่องการคัดแยกขยะก็ได้นำกลับไปทำที่บ้าน แยกขวดพลาสติก ขวดสี ขวดแก้ว พ่อกับแม่ก็ช่วยแยกด้วย ทำให้มีขยะมาฝากธนาคารขยะที่โรงเรียน และได้คะแนนสะสมแลกเป็นอุปกรณ์การเรียน กิจกรรมนี้ดีมากช่วยลดขยะและลดโลกร้อนได้ ส่วน ด.ช.สัญชัย กลิ่นพิมล หรือน้องโอ เสริมว่า การคัดแยกขยะเป็นเรื่องง่าย การนำไปกำจัดหลังจากนี้ก็จะง่ายขึ้น ตนจะทำกิจกรรมทั้งที่โรงเรียนและที่บ้านแบบนี้ต่อไป
คุณพรทิพย์ ธนะประสพ CSR Leader โรงเพาะฟักลูกกุ้งภาคตะวันออก CPF จ.ตราด เล่าว่า จากแนวคิด ‘WASTE…ไม่ใช่ขยะ’ นำไปสู่การศึกษาและพัฒนา ‘เปลี่ยน WASTE เป็น VALUE’ ช่วยลดปัญหาขยะ โดยบุคลากรของ CPF นำหลักการ 3Rs ที่ใช้ในโรงงานอยู่แล้ว ขยายผลสู่เยาวชนในสถานศึกษาที่อยู่ใกล้กับสถานประกอบการ โดยร่วมกับโรงเรียนเปิดพื้นที่การทำกิจกรรมเชิงสร้างสรรค์แก่เยาวชน ถ่ายทอดความรู้เกี่ยวกับขยะแก่เยาวชน ให้พวกเค้าได้ปฏิบัติจริงในโรงเรียนและสามารถต่อยอดไปสู่ครอบครัวและชุมชน สำคัญที่สุดคือการทำให้เห็นว่าการแยกขยะเป็นเรื่องง่าย ผ่านกิจกรรมที่สนุกสนาน เริ่มตั้งแต่การสอนให้รู้จักแยกขยะ เห็นคุณค่าว่าขยะสามารถนำมาใช้ซ้ำหรือนำกลับมาใช้ใหม่ได้ รวมถึงการกำจัดขยะอย่างถูกวิธี
ทั้งหมดนี้ คือตัวอย่างกิจกรรมสร้างสรรค์ของเยาวชน ที่ CPF ร่วมส่งเสริมและปูพื้นฐานแก่น้องๆ นักเรียน ได้ทำภารกิจจัดการขยะในโรงเรียนอย่างต่อเนื่อง เพื่อสนับสนุน “โรงเรียนปลอดขยะ” สู่การแก้ปัญหาอย่างยั่งยืน
Cr.PR CPF