โฆษกระดับสูงของรัฐบาลญี่ปุ่นพูดถึงอัตราการเกิดของประชากรญี่ปุ่นในปีนี้ มีจำนวนต่ำกว่าปีที่แล้ว เรียกได้ว่ามีจำนวนต่ำมากจนเข้าขั้นวิกฤตแล้ว
Hirokazu Matsuno เลขาธิการใหญ่ของคณะรัฐมนตรีให้คำมั่นว่า จะพยายามหามาตรการที่ส่งเสริมให้มีการแต่งงานและมีลูกมากขึ้น สำหรับเดือนมกราคมถึงกันยายน ปี 2022 นี้ มีอัตราการเกิดอยู่ที่ 599,636 คน ถือว่าต่ำมากเมื่อเทียบกับปีที่แล้ว สำหรับปี 2021 ที่มีอัตราการเกิดอยู่ที่ 811,604 คนก็ถือว่าอยู่ในระดับ New Low ของญี่ปุ่นแล้ว นี่ถือเป็น New Low อีกครั้งของญี่ปุ่น
ญี่ปุ่นมีขนาดเศรษฐกิจใหญ่เป็นอันดับ 3 ของโลก แต่ก็มีค่าครองชีพแสนแพง กว่าค่าแรงจะเพิ่มขึ้นก็เป็นไปอย่างเชื่องช้า แม้รัฐบาลพยายามจะสนับสนุนค่าใช้จ่าย ทั้งเรื่องคลอด เรื่องการดูแล แต่ก็ไม่เพียงพอสำหรับการมีชีวิตครอบครัว ก่อนหน้านี้ DW ได้ทำบทสัมภาษณ์คนญี่ปุ่นวัยหนุ่มสาวว่าทำไมถึงปฏิเสธการแต่งงาน บางคนก็ตอบว่า รายได้จากการทำงานสามารถทำให้เขาอยู่ได้สบาย ไม่ลำบาก แต่ไม่เหมาะที่จะมีภรรยา สอดคล้องกับรายงานของรัฐบาลในปี 2022 ที่เปิดเผยว่า ผู้คนที่อยู่ในวัย 30 ปีขึ้นไป โดยผู้หญิง 25.4% ผู้ชาย 26.5% ผลสำรวจพบว่า พวกเขาไม่ต้องการที่จะแต่งงาน ขณะที่ผู้ชาย 19% และผู้หญิงอีก 14% ไม่ได้วางแผนว่าจะแต่งงานเช่นกัน
ผู้หญิงหลายคนที่ทำผลสำรวจนี้ ระบุว่า พวกเธอมีความสุขกับเสรีภาพในชีวิตและไม่ต้องการผูกมัดตัวเองไว้กับภาระที่มาพร้อมกับบทบาทของภรรยา เช่น หน้าที่แม่บ้าน การเลี้ยงลูก รวมถึงดูแลพ่อแม่ในวัยชราซึ่งไม่ใช่แค่เฉพาะครอบครัวตัวเองแต่ต้องรวมครอบครัวสามีไว้ด้วย เช่นเดียวกับผู้ชายที่ต้องการอิสรภาพในชีวิต พวกเขาต่างให้สัมภาษณ์ว่าเขามีความสุขดีกับการใช้ชีวิตอย่างที่เป็นอยู่
Aya Fuji นักจิตวิทยา พูดถึงปรากฏการณ์ที่ญี่ปุ่นเป็นอยู่นี้ ไม่เหมือนกับประเทศอื่นๆ ค่าแรงยังอยู่ในอัตราเดิมมาหลายปี และมันเป็นปัจจัยสำคัญสำหรับคนหนุ่มสาวที่อาจจะมีภาระทางการเงินเพิ่มขึ้นถ้าคิดจะมีครอบครัว สิ่งที่เธอเห็นในบรรดาคนหนุ่มสาวก็คือ พวกเขาชอบอ่านการ์ตูนและดูอนิเมะ พวกเขาชอบอยู่ในโลกแบบนั้นมากกว่าจะพบปะผู้คนในชีวิตจริง แถมตัวการ์ตูนทั้งในมังงะและอนิเมะก็ไม่ได้มีปากมีเสียงหรือพูดสื่อสารอะไรกลับมา ทำให้ง่ายกว่าการพบเจอผู้คน เธอบอกว่าคนรุ่นใหม่เหล่านี้ขาดทักษะในการเข้าสังคมและมันยิ่งทำให้สถานการณ์แย่ลงไปอีกถ้าคิดจะมีครอบครัวหรือมีลูกสักคนหนึ่ง เพราะมันต้องมีการปฏิสัมพันธ์กัน
จากบทสัมภาษณและแบบสำรวจต่างๆ พบว่า ปัจจัยในการทำให้คนญี่ปุ่นไม่มีลูกเพิ่มขึ้น หรืออัตราประชากรไม่เพิ่มขึ้น ไม่ใช่แค่เพียงประเด็นเรื่องเศรษฐกิจหรือการเงินอย่างเดียว แต่ยังมีเรื่องความอิสระในการใช้ชีวิตที่แต่ละคนไม่อยากสูญเสียไปโดยแทนที่ด้วยการมีครอบครัวเพิ่ม
รัฐบาลคาดว่า การลดจำนวนลงของประชากรที่คนไม่ได้เกิดใหม่เพิ่มขึ้น คนเสียชีวิตเพิ่มขึ้น คนสูงอายุเพิ่มขึ้น และแรงงานลดลงนี้ มีแนวโน้มว่า ญี่ปุ่นจะมีจำนวนประชากรลดลงเพิ่มทะลุ 7.4 แสนคนภายในปี 2040
ปัจจุบัน ญี่ปุ่นมีจำนวนประชากรอยู่ราว 125 ล้านคน ถือว่าเป็นจำนวนที่ลดลงยาวนาน 14 ปีแล้ว และคาดว่าจะลดลงเหลือ 86.7 ล้านคนภายในปี 2060 การลดลงของจำนวนประชากรไม่เพียงกระทบต่อความแข็งแกร่งทางเศรษฐกิจของญี่ปุ่นเท่านั้นแต่จะกระทบความมั่นคงของญี่ปุ่นด้วย ในช่วงทศวรรษ 1960 เศรษฐกิจญี่ปุ่นเติบโตอย่างรวดเร็วกว่า 10% ต่อปี สอดคล้องกับการขยายตัวของการลงทุนของภาคเอกชนที่เพิ่มขึ้น คนมีเงินเก็บออมมากขึ้น จำนวนประชากรก็มีจำนวนมากเช่นกัน ขณะที่ช่วงปลายทศวรรษ 1980 ที่เศรษฐกิจเติบโตลดลง มีปัญหาทางเศรษฐกิจเพิ่มขึ้น มีภาวะว่างงาน ตกงานมากขึ้น ก็มีจำนวนประชากรที่ค่อยๆ ลดลงเช่นกัน
ที่มา – Japan Today, DW, The Guardian, Stat